Günümüzde, bilim dalı olarak karşımıza çıkan Sürdürülebilirlik ; kendi ihtiyaçlarımızı karşılarken gelecek nesil ihtiyaçlarından ödün vermeden, üretim ve çeşitlilik devamı sağlanırken insanlığın yaşamının daimi kılınabilmesidir.
Sürdürülebilirlik kavramı 1987 yılında Birleşmiş Milletler Çevre ve Kalkınma Komisyonu (World Commission on Environment and Development) ‘Ortak Geleceğimiz’ (Our Common Future) raporunile literatüre kazandırılmıştır. Sürdürülebilirlik denildiğinde akla ilk çevrenin korunması gelse de, bu kavram ekonomik , ekolojik ve toplumsal kavramlar olarak 3 ayrı bileşeni bir arada bulundurur . 2005 Dünya Sosyal Gelişme Zirvesinde sürdürülebilirliğin üç boyutunun karşılıklı olarak bağımsız olmadığı ve hatta karşılıklı olarak bağlayıcı olabileceği belirtilmiş ve sistem birbiri içine geçmiş üç elipsin kullanıldığı bir resim ile ifade edilmiştir.
Ekonomik boyut, çevresel boyut ve sosyal boyut olarak ifade ettiğimiz bu 3 boyut birbirine bağlı ve biri olmadan diğeri olmamaktadır. Sürdürülebilirliğin sağlanması için bu 3 boyutun denge içinde olması gerekmektedir.
- ÇevreselSürdürülebilirlik: Sürdürülebilirliğin çevre ile ilgili ana yönü, insan kullanımının olumsuz etkileri nedeniyle doğal kaynakların, yeryüzünün ve ekosistemlerin sınırlı taşıma kapasitesinin korunmasını kapsamaktadır. Temiz hava ve temiz su hakkı insanlığın en önemli hakkı olup, bu hakkın layığı ile sağlanamaması pekçok hastalık ve toplumsal sağlık risklerini beraberinde getirmektedir. Otizm, Covid19, tifo benzeri sağlık sorunları temiz hava ve temiz suya ulaşamamadan kaynaklı sorunlardır.
- EkonomikSürdürülebilirlik: Ekonomik sürdürülebilirlik, uluslararası piyasalarla rekabet edebilen, insanların temel ihtiyaçlarını karşılayan, yaşam kalitesini yükseltici uygulamaların ele alındığı bakış açısının ifade etmektedir. Gelişmekte olan ülkelerin en önemli sorunlarından olan ekonomik sürdürülebilirlik çevresel ve sosyal sürdürülebilirliği yakından etkileyen, sürdürülebilir kalkınmayı direk etkileyen, en önemli etmendir.
- SosyalSürdürülebilirlik: Sosyal sürdürülebilirlik ise kuşakların kendi içindeki ve kuşaklar arasındaki adaletin sağlanması ile ilgilidir.
Döngüsel ekonomiye ulaşabilmek için 3 dengeyi kurmak ve sürdürülebilir yapmak gerekmektedir. Bazı sürdürülebilirlik uzmanları bu 3 boyuttan farklı olarak kültürel boyut ve siyasi(kurumsal) boyut olarak 2 boyut daha eklemişlerdir;
- Kurumsal Sürdürülebilirlik: Uzun vadeli değer yaratmak amacıyla kurumların, ekonomik, çevresel ve sosyal ilkeleri, kurumsal yönetim ilkeleri ile birlikte kurum faaliyetlerine ve karar mekanizmalarına adapte edebilmesi ve bu konulardan kaynaklanabilecek risklerin yönetilmesi dir (Wilson, 2003).
- Kültürel sürdürülebilirlik: Sürdürülebilir kalkınma ( sürdürülebilirlik ) ile ilgili olduğu için, kültürel inançların, kültürel uygulamaların, mirasın korunması, kültürün kendi varlığı olarak sürdürülmesi ile ilgilidir ve herhangi bir kültürün var olup olmayacağı sorusuna cevap vermeye çalışır
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 3 boyutlu sürdürülebilirliğin sağlanması için 25 Eylül 2015’te kabul edilen Resmi Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi’ nde 92 paragraf ve 51. ana paragraf ile uluslararası kalkınma hedefleri dizisini belirledi. 17 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi ve bununla ilişkili 169 alt-hedefi, uyum düzeyi kontrolü için 304 önerilen gösterge ile Sürdürülebilir Gelişme Hedefleri (SGH) başlığı altında ortaya koydu.
Sıklıkla karşımıza çıkan Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri; ekonomik, çevresel ve sosyal boyutu ile sürdürülebilirliği sağlamamızın alt başlıklarını kapsamaktadır. Şirketler için sürdürülebilirlik çalışmaları ;
- Şirketin itibarının yükselmesi,
- Müşteri güveninin sağlanması,
- Çalışanların ve müşterilerin sadakatinin artması,
- Kamuoyunda olumlu algının oluşması,
- Günlük işlerdeki performansın ölçülmesi ve geleceğe yönelik önlemlerin alınmasının sağlanması,
- Yenilikçi yaklaşımlarda bulunulması ve rakiplere karşı avantaj kazanılması,
- Uzun vadeli ve sağlam temelleri olan ekonomik büyüme,
- Çevreye zarar vermeden kalkınma ve daha pek çok fayda sağlamaktadır.
Sektörümüzde faaliyet gösteren firmalarımızın sürdürülebilirlik çalışmalarına referans olması açısından çalışmalarına başladığımız SEPA Sürdürülebilirlik Kılavuzunu 2022 güz döneminde sektörümüzün dikkatine sunacağız.
Sıradaki Haber “Sektörümüzü, İklim Değişikliği ve Avrupa Yeşil Mutabakatına Nasıl Hazırlarız ? “
